อาการเหงือกร่นเกิดได้อย่างไร

อาการเหงือกร่น เป็นปัญหาสุขภาพเหงือกที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ไม่ว่าจะเป็นโครงสร้างฟันแต่กำเนิด หรือพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม หากปล่อยทิ้งไว้ก็อาจทำให้เกิดปัญหาฟันที่ลุกลามจนนำไปสู่การสูญเสียฟันได้อย่างถาวร ดังนั้นเมื่อหากเกิดเหงือกร่นควรทำไงดี และมีวิธีการรักษาอย่างไร บทความนี้มีคำตอบ

ลักษณะของอาการเหงือกร่น

ลักษณะอาการเหงือกร่น คือ อาการที่เนื้อเยื่อรอบ ๆ เหงือกอ่อนแอลงจากสาเหตุต่าง ๆ ทำให้เหงือกร่นลงไปหารากฟัน ส่งผลให้บริเวณขอบเหงือกเกิดการสะสมของเชื้อโรคหรือแบคทีเรียได้ง่ายกว่าปกติ หากปล่อยทิ้งไว้ ไม่รักษา ก็จะทำให้เกิดปัญหาสุขภาพฟันต่าง ๆ ตามมาได้
อาการเหงือกร่นนั้น สามารถทำให้เกิดอาการเสียวฟันและปวดฟันขณะรับประทานอาหาร เลือดออกตามไรฟันขณะแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟัน มองเห็นเนื้อฟันยาวขึ้นอย่างเห็นได้ชัด มีกลิ่นปาก นอกจากนี้อาการเหงือกร่นยังทำให้กระดูกสันเหงือกละลาย ส่งผลให้ฟันโยก และมีอาการเจ็บปวดได้ด้วย

รวมสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดอาการเหงือกร่น

1. เหงือกได้รับการกระทบกระเทือนโดยตรง

เมื่อเหงือกได้รับการกระทบกระเทือนโดยตรงจากสาเหตุต่าง ๆ เช่น อุบัติเหตุทางรถยนต์ การหกล้ม หรือการออกกำลังกายที่มีการปะทะกับฟันอย่างรุนแรง อาจทำให้เนื้อเยื่อเหงือกบาดเจ็บ เกิดการอักเสบ มีเนื้อเยื่อเหงือกบางส่วนตาย และเกิดอาการเหงือกร่นเข้าหารากฟันได้

2. ใส่อุปกรณ์จัดฟันแบบโลหะนานเกินกำหนด

การใส่อุปกรณ์จัดฟันแบบโลหะจะส่งผลกระทบทั้งต่อฟันและเหงือก โดยปกติแล้ว ทันตแพทย์จะคำนวณระยะเวลาการใส่อุปกรณ์จัดฟันที่เหมาะสม เพื่อป้องกันการเกิดผลข้างเคียงที่ไม่พึงประสงค์ อย่างไรก็ตาม หากคนไข้ไม่ไปพบทันตแพทย์ตามนัด จนทำให้ต้องใส่อุปกรณ์จัดฟันแบบโลหะนานเกินกำหนด ก็อาจส่งผลให้เกิดอาการเหงือกร่นได้เช่นกัน

3. ทำความสะอาดฟันไม่ถูกวิธี

การทำความสะอาดฟันไม่ถูกวิธี เช่น แปรงฟันแรงเกินไป แปรงฟันไม่สะอาด ใช้แปรงสีฟันที่มีขนแข็งเกินไป ไม่ใช้ไหมขัดฟัน หรือไม่ขูดหินปูนเป็นประจำทุกปี จะทำให้เหงือกฉีกขาด หรือเกิดการสะสมของคราบหินปูน ซึ่งทำให้เกิดอาการเหงือกร่นตามมาได้

4. หินปูนที่ถูกสะสมจากการดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่

การดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่จะทำให้เกิดคราบบนผิวฟันที่ยากจะทำความสะอาดได้ ส่งผลให้เกิดการสะสมของคราบหินปูน ซึ่งจะค่อย ๆ ทำลายเหงือกไปเรื่อย ๆ จนทำให้เกิดอาการเหงือกร่นในที่สุด

วิธีรักษาอาการเหงือกร่นโดยทันตแพทย์

การรักษาอาการเหงือกร่นโดยทันตแพทย์ จะเริ่มจากการตรวจหาสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการเหงือกร่นก่อน เช่น อาการเหงือกร่นที่เกิดจากฟันเก หรืออาการเหงือกร่นที่เกิดจากพฤติกรรม ไม่ว่าจะเป็นการทำความสะอาดฟันผิดวิธี หรือการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่เป็นประจำ หลังจากนั้นจะรักษาต้นเหตุที่ทำให้เกิดอาการเหงือกร่น เพื่อทำให้สุขภาพเหงือกกลับมาเป็นปกติมากที่สุด

รักษาอาการเหงือกร่น ด้วยการเกลารากฟัน

การเกลารากฟัน คือ การกำจัดคราบจุลินทรีย์และหินปูนที่สะสมอยู่ในบริเวณผิวรากฟัน หรือใต้เหงือก ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดอาการเหงือกร่น โดยทันตแพทย์จะใช้เครื่องมือปริทันต์โดยเฉพาะ เช่น คิวเรตต์ (Curette) หรือซิกเกล (Sickle) เพื่อขูดหินปูนที่หลงเหลืออยู่ใต้เหงือกออกและเกลารากฟันใต้เหงือกให้สะอาดที่สุด

รักษาอาการเหงือกร่น ด้วยการปลูกถ่ายเหงือก

การปลูกถ่ายเหงือก คือ การนำเนื้อเยื่อเหงือกที่สุขภาพดีจากเพดานปาก หรือเนื้อเยื่อเหงือกข้างเคียงของผู้เข้ารับการรักษา หรือใช้เนื้อเยื่อเหงือกสังเคราะห์มาปลูกถ่ายบริเวณที่เหงือกร่น มักใช้ในกรณีที่มีอาการเหงือกร่นรุนแรงจนไม่สามารถฟื้นฟูได้เองตามธรรมชาติ

รักษาอาการเหงือกร่น ด้วยการใช้ยา

ในกรณีที่อาการเหงือกร่นเกิดจากการติดเชื้อ ทันตแพทย์จะจ่ายยาปฏิชีวนะเพื่อรักษาอาการ ซึ่งมีทั้งยาฆ่าเชื้อแบบรับประทาน เจลทาฆ่าเชื้อเฉพาะที่ หรือน้ำยาบ้วนปากสำหรับรักษาโรคปริทันต์โดยเฉพาะ เป็นต้น

รักษาอาการเหงือกร่น ด้วยการจัดฟัน

ในกรณีที่อาการเหงือกร่นเกิดจากการฟันเก ทันตแพทย์อาจแนะนำให้เข้ารับการจัดฟันเพื่อปรับให้ฟันเกตั้งตรงขึ้น โดยสามารถจัดฟันได้ทั้งแบบโลหะ และแบบใส เพราะไม่อย่างนั้นแล้ว ก็อาจทำให้อาการเหงือกร่นกลับมาเป็นซ้ำได้

วิธีดูแลเหงือกให้สุขภาพดีลดโอกาสเกิดอาการเหงือกร่น

การดูแลรักษาเหงือกให้มีสุขภาพดี เป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันการเกิดอาการเหงือกร่น สามารถทำได้ง่าย ๆ โดยการแปรงฟันอย่างถูกวิธี ด้วยแปรงสีฟันขนนุ่ม วันละ 2 ครั้ง ควบคู่กับการใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำ ขูดหินปูนและเข้ารับการตรวจสุขภาพฟันทุก 6 เดือน
อย่างไรก็ตาม ในบางคนอาจต้องการดูแลเหงือกที่ซับซ้อนมากกว่านั้น เช่น หากมีฟันที่เรียงตัวไม่ดีจนทำให้เกิดการสะสมของคราบจุลินทรีย์และหินปูนบริเวณขอบเหงือกได้ง่ายกว่าปกติ มีพฤติกรรมนอนกัดฟัน หรือมีการแปรงฟันที่รุนแรงเกินไป ซึ่งจะต้องแก้ปัญหาที่ต้นเหตุเพื่อป้องกันการเกิดอาการเหงือกร่นในระยะยาว

อาการเหงือกร่น เป็นภาวะที่ทำให้ขอบเหงือกเกิดการสะสมของเชื้อโรคหรือแบคทีเรียได้ง่ายกว่าปกติ หากปล่อยทิ้งไว้ สามารถทำให้เกิดเหงือกอักเสบ อาการเจ็บปวด ฟันโยก จนนำไปสู่การสูญเสียฟันได้ ดังนั้นหากคุณเกิดปัญหาเหงือกร่นทำไงดี คุณสามารถปรึกษาทันตแพทย์ผู้ชำนาญการด้านการรักษาโรคเหงือกจากศูนย์ทันตกรรมทันตกิจได้ ทันตแพทย์จะช่วยคุณตรวจหาสาเหตุของอาการเหงือกร่นและรักษาที่ต้นตอของสาเหตุ เพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำในอนาคต